K.B. MARTINA3, A.A. BLAAUWGEERS3, P. TAZI3, N. SU4, J.E. BERGSMA1,2
1 Afdeling Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie, Amphia Ziekenhuis, Breda
2 Afdeling Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie, MKA-Groep, Middelburg
3 Afdeling Orale Geneeskunde, ACTA, Amsterdam
4 Afdeling Sociale Geneeskunde, ACTA, Amsterdam
Introductie
Het profylactisch verwijderen van derde molaren (M3’s) is één van de meest voorkomende ingrepen wereldwijd.1 Om tandartsen en mondziekten, kaak- en aangezichts-(MKA) chirurgen te ondersteunen bij de besluitvorming werd in 2018, een Nederlandse evidence-based richtlijn gepubliceerd.2
Echter, uit literatuuronderzoek blijkt dat de mate van naleving van richtlijnen varieert, met percentages tussen 40% en 100%, en dat het effect in de jaren daarna kan afnemen.3
Ons doel is om de naleving van deze richtlijn te onderzoeken en haar effect op het handelen van Nederlandse MKA-chirurgen te beoordelen. Voor dit retrospectieve onderzoek zijn 1200 patiënten geïncludeerd en verdeeld over een pre-publicatie groep (2016-2017) en post-publicatie groep (2019-2022). We hebben informatie verzameld over de mate waarin de behandeling al dan niet in overeenstemming was met de richtlijn. Naast beschrijvende statistiek hebben we de significantie berekend met behulp van de Mann-Whitney U test en Fisher’s exact test.
Vóór de publicatie was 81,65% van de behandelingen in overeenstemming met de richtlijn, na de publicatie steeg dit naar 87,24%. Een significant verschil werd gevonden in het percentage profylactische verwijderingen vóór (66%) en na (52%) implementatie bij patiënten ouder dan 30 jaar. Vóór implementatie was de naleving in de bovenkaak significant lager dan in de onderkaak (82,56% versus 88,39%); na implementatie convergeerden deze nalevingspercentages aanzienlijk. Er werd geen significante afname in naleving over de jaren waargenomen.
De resultaten van deze studie bevestigen dat de richtlijn effectief was in het veranderen van het gedrag van MKA-chirurgen; het gemiddelde nalevingspercentage steeg significant, het percentage profylactische M3-verwijderingen bij patiënten ouder dan 30 jaar daalde significant en de naleving in de bovenkaak nam toe na implementatie. Ook werd er geen afname in naleving over de jaren waargenomen.
Referenties
- Friedman, JW. The prophylactic extraction of third molars: a public health hazard. Am J Public Health. 2007;97(9):1554-1559.
- Ghaeminia, H et al (2018). Klinische praktijkrichtlijn derde molaar. Kennis Instituut Mondzorg (KIMO).
- Ament, S. M., de Groot, J. J., Maessen, J. M., Dirksen, C. D., van der Weijden, T., & Kleijnen, J. (2015). Sustainability of professionals’ adherence to clinical practice guidelines in medical care: a systematic review. BMJ open, 5(12), e008073.