D.E. WORTMANN1, A. YOUSIF1,2, J. SCHORTINGHUIS1,2, B. VAN MINNEN1, A. VISSINK1, G.M. RAGHOEBAR1
1 Afdeling Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie, Universitair Medisch Centrum Groningen, Groningen
2 Afdeling Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie, Treant/locatie Scheper Ziekenhuis, Emmen
Inleiding
Autoloog bot wordt tot op heden beschouwd als de gouden standaard voor augmentatie van de ernstig geresorbeerde edentate bovenkaak ten behoeve van implantologische behandeling. Over de keuze van de donorlocatie bestaat nog discussie. Het doel van deze gerandomiseerde, gecontroleerde studie was het vergelijken van de morbiditeit van het oogsten van calvarium- en crista iliaca anteriorbot tot vijf jaar na deze ingreep.
Twintig edentate patiënten met onvoldoende maxillair bot om betrouwbaar implantaten te kunnen plaatsen, werden at random verdeeld over een calvariumgroep (n=10) en een crista iliaca anterior-groep (n=10). Patiënten ondergingen een sinusbodemelevatie gecombineerd met een verbreding van de processus alveolaris met dit autoloog geoogste bot. Donorlocatie gerelateerde morbiditeit werd vastgelegd voorafgaand aan, tijdens, en één jaar en vijf jaar na de ingreep middels patiënt-gerapporteerde uitkomstmethoden, lichamelijk onderzoek en dossieronderzoek.
Er traden geen peroperatieve complicaties op. De calvariumgroep rapporteerde een postoperatieve pijn (VAS score 0-10) van 0.1 (0.0-0.1) respectievelijk 0.0 (0.0-0.0) (median (IQR)). Bij de crista iliaca anteriorgroep was dit 0.2 (0.1-0.3) na één jaar en 0.0 (0.0-0.1) na vijf jaar. Hierbij werd geen significant onderscheid gevonden tussen de groepen (Mann-Whitney U, U 30.5, p=1.000). De littekenvorming werd in beide groepen als niet-storend ervaren. Hoewel twee patiënten die waren behandeld met crista iliaca anteriorbot vijf jaar na de ingreep nog discomfort bij de donorsite tijdens fysieke belasting ervoeren, was in beide groepen de patiënttevredenheid hoog: 9.0 (IQR 8.6-9.5) voor calvarium en 9.0 (IQR 8.0-9.5) voor crista iliaca anterior (VAS-scores schaal 0-10, Mann-Whitney U, U33.5, p=.546)). In beide groepen was één implantaat in het eerste jaar verloren gegaan. Tevens verloor een excessief rokende patiënt uit de calvariumgroep drie implantaten in de periode één tot vijf jaar postoperatief.
De postoperatieve pijn na het oogsten van zowel calvarium- als crista iliaca anteriorbot is minder dan 0.1 op een schaal 0-10 en beide donorlocaties zijn geassocieerd met een hoge patiënttevredenheid (VAS 9.0), hoewel het oogsten van crista iliaca anteriorbot een hogere kans op langdurige klachten bij belasting van de donorlocatie lijkt te geven. Bovenstaande dient te worden meegenomen bij het maken van een keuze voor de donorlocatie bij het gebruik van autoloog bot voor reconstructie van de ernstig geresorbeerde edentate bovenkaak.
